İçindekiler
Barış Manço, 2 Ocak 1943 yılında dünyaya geldiğinde, doktorlar ve ailesi Türk sanat tarihinin en önemli isimlerinden birinin gözlerini açtığına şahit olduklarının farkındalar mıydı bilemiyoruz ama anlatılanlara göre herkes bu bebeğin gür saçları karşısında hayrete düşmüş. Rikkat Uyanık ve Hakkı Manço çiftinin ikinci çocuğu olan Barış Manço, ismini II. Dünya Savaşı’nın bitmesi ümidinden almış. “Dağlar Dağlar” yorumu ile kulaklara kazınan, “”Domates, Biber, Patlıcan” şarkısı ile Japonları kendine aşık eden, “Dönence” ile sanatsal çıtayı zirveye taşıyan Barış Manço, yaptığı kültür ve barış gezileri ile adının güçlü anlamının altını tam anlamıyla doldurabilmiş.
Dönence Dünya Turu: Barış Manço’nun Hayatı
Uluslararası Kültür ve Barış Elçisi unvanı ile onurlandırılan Barış Manço, rock türünden pop kültürüne, synthesizer çağından geleneksel türkülerimize kadar geniş bir yelpazede eserler vermesinin yanı sıra güçlü bir ses aralığına sahip Türk sanat müziği sanatçısıydı. Orta okul döneminde müzik kariyerine başlayan Barış Manço, ilk kurduğu grubu “Kafadarlar” ile Rock’n’Roll cover’ları yaptı ve “Dream Girl” şarkısı ile küçük çapta bir ödül kazandı. Ardından “Harmoniler” isimli bir grup kuran Barış Manço, ilk olarak Galatasaray Lisesi konferans salonunda konser verdi. Ayrıca ilk plak kaydını da Harmoniler ile beraber yapan Manço, gitarda Mehmet Şahinbaş ve Şanal Pınar, davulda Batur Pere, piyano ve bas gitarda Osman Önder, saksafonda da Asaf Savaş Akat olmak üzere Galatasaray Lisesi’nden sınıf arkadaşları ile stüdyoya giriyordu.
60’lı yıllardan sonra birçok grup ile beraber çalışmaya başlayan Manço, Mazhar Alanson ve Fuat Güner ile beraber kurduğu “Kaygısızlar” grubu ile sektör içinde tanınan ve saygı duyulan isimlerden birine dönüştü. Sanatın ve müziğin birçok alanı ile ilgilenen ve Türkiye’nin her köşesini gezen Manço, sevenleri tarafından “Barış Çelebi” unvanı ile taçlandırıldı. Yaptığı dünya gezileri ile “barış” adını diğer medeniyetlere de yayan Manço, içindeki çocuk sevgisini ilerleyen zamanlarda bir TV programına dönüştürdü. Barış Manço ile 7’den 77’ye programının bir bölümü olan “Adam Olacak Çocuk” ile yetenekli çocukları sanatseverler ile buluşturdu. Onun dönemindeki çocuk nesli, bugünlerde kendilerini “Biz, adam olacak çocuklardık.” diye tanımlıyor.
Kol Düğmeleri ile Gelen Popülarite
Yurt içinde ilk video klip olarak “Kol Düğmeleri” parçası ile çıkış yakalayan Barış Manço, aynı zamanda yurt dışında da müzik kariyerini sürdürdü. 1963 yılında Belçika Kraliyet Akademisi’ne eğitim görmek için giden Manço, ardından Paris’e geçerek bazı yerlerde sahne alsa da o dönemin ünlü müzisyenlerinden Henry Salvador tarafından beğenilmedi ve Belçika’ya dönüş yaptı. Çalışmalarına aralıksız devam eden Barış Manço, Fransızcasını ilerletmesi ile beraber, şair ve söz yazarı dostu Andre Soulac ile beraber 1964 yılında Rigolo plak şirketi ile anlaşıp 4 şarkıdan oluşan bir 45’lik çıkardıktan sonra Avrupa’nın birçok yerinde konser verdi.
Yurt içi ve yurt dışında geçen başarı dolu sanat kariyerinin ardından 1991 yılında Devlet Sanatçısı unvanına layık görülen Barış Manço’nun aynı zamanda Tokyo’da bulunan Soka Üniversitesi tarafından verilmiş “Uluslararası Kültür ve Barış Ödülü” gibi birçok ödülü bulunuyordu. 1983 yılında Eurovision’a “Kazma” isimli şarkı ile katılan Manço, yeterince oy alamadığı için elendi. 1988 yılında tüm hayranlarını ve sanatseverleri TRT ekranına bağlayan “7’den 77’ye” programını başlatan Manço, Haziran 1998’de 370. kez yayınlanan program ile o dönemin en uzun soluklu yayınlarından birine imzasını atmış oldu. 200’den fazla şarkı besteleyen Manço, “Hey Koca Topçu” gibi şarkılarla milli tarihe selam çakarken “Dönence” gibi besteleri ile evrensel bakış açısına sahip olduğunu tüm dünyaya kanıtladı.
7’den 77’ye herkesin sevgilisi, Türk müziğini ve kültürünü dünyaya tanıtmış, onlarca albümü, yüzlerce kaydı, bir o kadar TV programı ortaya çıkarmış bir sanatçı… Aynı zamanda da bir gezgin. Müzik gezgini Barış Manço’nun hayatını keşfetmek için sanal bir yolculuğa çıkıyoruz.
Bizlere ilham veren Türk gezginler dosyasına başlıyoruz. İlk isim, tabii ki “ Barış Çelebi” lakabı ile tanıdığımız, müzikle seyahati bir araya getiren Barış Manço!
Dünya çapında şöhrete ulaşmış değerlerimizden olan Barış Manço, bestelediği 200’ün üzerinde şarkı ile 12 altın ve 1 platin albüm ödülü kazandı. Şarkılarını Yunanca, Bulgarca, Arapça, Farsça, Kürtçe, Japonca, İbranice, Fransızca, Almanca, İngilizce ve Flemenkçe gibi dillere çevrilen Barış Manço, aynı zamanda 5 kıtada 100’den fazla değişik ülkeyi gezerek ve gördüğü yerleri kameraya alarak, Türk Vlog kültürünün başlamasına ön ayak oldu. 500.000 kilometreden fazla bir mesafeyi kat ederek dünyanın ünlü gezginleri kervanına katılan sanatçımız, her gittiği yere barış ve sevgi götürdü. Afrika’nın en yoksul bölgelerinden Avrupa’nın en zengin noktalarına kadar birçok bölgeyi ve kültürlerini bizlere tanıtan Barış Manço, Türk sanat tarihinin mihenk taşlarından biri olarak her zaman hatırlanacak.
Şarkıcı, gezgin, besteci, söz yazarı, oyuncu, TV programı yapımcısı ve sunucusu, köşe yazarı, devlet sanatçısı, kültür elçisi… Barış Manço’yu 7’den 77’ye herkes bilir. Dünyayı dolaşarak bizim kültürümüzü dünyaya, diğer kültürleri de bize tanıtan; Türk müzik tarihinin en önemli ismi Barış Manço’nun hayatını ve dünya turunu keşfe çıkıyoruz.
Kavramlar ve Sayılarla Barış Manço
2 Ocak 1943: İstanbul’un Bağlarbaşı semtinde dünyaya geldi.
Barış: Ailesi, II. Dünya Savaşı’nın bitmesini diledikleri için bu ismi koymuş.
Benim Rüyam: Piyanosuna verdiği isim.
500.000+: Barış Manço ile 7’den 77’ye programında katettiği kilometre.
Yeğen Aysel: İlk kez düğününde sahneye çıkıp şarkı söylediği yeğeni.
150+: Gezdiği ülke sayısı.
1959 Galatasaray Lisesi: İlk kez resmi olarak sahneye çıktığı tarih ve mekan.
1964: Kendi adıyla İlk EP’sini çıkardığı tarih.
Kafadarlar: İlk müzik grubunun ismi.
Haramiler: İkinci müzik grubunun ismi.
20: Kendini ifade edebildiği dil sayısı.
Kaygısızlar: Mazhar Alanson ve Fuat Güner’le beraber çalıştığı grubun ismi.
700.000: Dağlar Dağlar kaydının 4 ayda yaptığı satış sayısı.
Japonya: Türkiye’den sonra en popüler olduğu ülke.
Lemistgrees: Farklı kültürlerden müzisyenlerle kurduğu müzik grubunun ismi.
10: Parmaklarına taktığı yüzük sayısı.
31 Ocak 1999: Hayata gözlerini yumduğu tarih.
Barış Manço ile 7’den 77’ye
- Program ilk kez 8 Ekim 1988 tarihinde TRT’de yayımlandı.
- Yapımın ilk ortağı Erkmen Sağlam, ikinci ortağı ise Lale Manço’ydu.
- Erkmen Sağlam, dünya turunda yaklaşık 90.000 fotoğraf çekti.
- Dünya turu konsepti, programa sonradan eklendi.
- 7’den 77’ye, yaklaşık 400 bölümden oluşan 10 senelik bir program.
- Dere Tepe Türkiye bölümü, yurt içi gezilerini kapsıyor.
Çok Okuyan mı Bilir, Çok Gezen mi: Dönence Dünya Turu
- Barış Manço’nun cevabı, “Gezerken okuyan bilir.” idi.
- Program, ülkemizde gezi kültürünün mihenk taşlarından biri olarak görülür.
- 7’den 77’ye içinde bir ara program olan Dönence Dünya Turu, TGRT’de ayrıca yayınlandı.
- Dönence Dünya Turu ile Barış Manço, 150 ülkeyi gezdi ve 250’den fazla şehri tanıttı.
- Barış Manço, gezilerinde her zaman yerel kültüre ve insanlara öncelik verdi.
- Günümüzde, programın bölümlerine video platformları üzerinden ulaşabilirsin.
Barış Manço’nun Gezdiği Yerlerden Bazıları
Milano: İtalya’nın moda merkezi, Barış Manço’nun anlatımı ile çok daha ilgi çekici.
Paris: Barış Manço, Paris gezisinde Fransız İhtilali’ne ayrıca önem vermiş.
Londra: Barış Abi’nin izleri burada hala etkisini koruyor, şehirde “Barış Manço Geceleri” düzenleniyor.
New York: Özgürlük Anıtı’nın hikayesini biliyor muydun? Barış Manço çok iyi biliyor.
Amazonlar: Barış Abi sadece metropolleri değil, dünyanın en zorlu yerlerini de gezdi.
Türkmenistan: Kalpak ile telpak arasındaki fark nedir? Barış Manço açıklıyor.
Fildişi Sahili: Kabile kültürünün sıra dışı geleneklerini biliyor muydun? Barış Abi anlatıyor.
Hawaii: Hawaii’de kaç tane ada var? Cevabı Barış Manço’nun Hawaii gezisinde saklı.
Tokyo: Japonlar da Barış Manço’ya bizim kadar bayılıyor. Tokyo konser kayıtları kesinlikle izlenmeli!
Barış Abi’nin izinden gitmeyi istiyorsan asla kendini sınırlama! Dünya çok büyük, hayat ise yeni başlıyor. Yerel kültürlerden en sıra dışı tarihi eserlere, insan medeniyetini keşfetmenin anahtarları Pegasus tarifelerinde seni bekliyor.
