Türkiye’deki UNESCO Dünya Mirasları Nelerdir? | Türkiye Kültürel Miraslar

Türkiye’deki UNESCO Dünya Mirasları özelinde bir sanal gezintiye çıkıyoruz. Kahveni yap, koltuğunu en rahat konuma getir ve ülkemizin mucizelerine tanık olmaya hazırlan…

Türkiye’nin doğal güzellikler ve tarihi eserler konusundaki ünü tüm dünyaya yayılmış durumda. Tarihe iz bırakan çok önemli uygarlıklar bu coğrafyada kuruldu ve hüküm sürdü. Bu yüzden Türkiye’deki UNESCO Dünya Mirası Listesi hayli zengin. 

Yaşadığımız topraklarda gezilecek çok yer, gidilecek çok fazla cennetten köşe var; ama “Kültürel miraslarımız nelerdir?” diye merak ediyorsan uçak biletini aldıktan sonra gidip yerinde görebilmen için sana özel bir liste hazırladık. Haydi gel, Türkiye’deki dünya miraslarına beraber bakalım; ama öncelikle evrensel miraslarların koruyucusu UNESCO’yu ve amaçlarını açıklayalım. 

UNESCO: Dünya Miraslarının Koruyucusu  

UNESCO ismi Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün kısaltması olarak kullanılıyor. Birleşmiş Milletler’e bağlı olan bu uluslararası örgütün amacı; dünya çapındaki kültürel varlıkların yok olmasını engellemek ve onları dünyaya tanıtmak.

1946 yılında Birleşmiş Milletler bünyesinde kurulan örgütün sözleşmesi, Türkiye’de de aynı yıl yayımlanan bir kanunla onaylanmış. Hatta ülkemizi 1946-1949 yılları arasında, ünlü yazarımız Reşat Nuri Güntekin temsil etmiş.  

2. Dünya Savaşı’nın etkilerini silmek ve bilimi, kültürü, iletişimi geliştirmek için kurulan örgütün merkezi Paris’te yer alıyor. Günümüzde UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde Dünya Miras Alanı olarak belirlenen 1092 miras bulunuyor. Ülkemizde de bu listeye girmeye hak kazanan çeşitli güzellikler yer alıyor. 

Türkiye’deki Dünya Mirasları: Doğu’nun ve Batı’nın Karması 

Korunmaya değer tarihi yapılara ve doğal oluşumlara yer verilen UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmeye hak kazanan güzellikler “Dünya Mirası” statüsü kazanıyor. UNESCO Türkiye Miras Listesi 2019’dan senin için seçtiğimiz görülmesi gereken değerlerimizden bazıları şunlar: 

Nemrut Dağı: Türkiye’deki UNESCO Dünya Mirasları Listesindeki Antik Tanrıların Tahtı

Adıyaman’ın Kahta ilçesinde bulunan Nemrut Dağı, “Zeus’un göklerdeki tahtına en yakın yer” olarak tanımlanıyor. Yüksekliği 2 bin 206 metreyi bulan Nemrut Dağı; ihtişamlı mezarları, dev tanrı heykelleri ve tarihi kabartmalarıyla 1987’den beri UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor.

Dağın zirvesinde MÖ 69-36 yılları arasında hükümdarlık yapan Kommagene Kralı I. Antiokhos’un adıyla anılan mezarlar ve mezarların yanındaki teraslarda bulunan tanrı heykelleri bulunuyor. Bu meşhur dev heykeller kireçtaşı bloklarından yapılmış ve 8-10 metre yüksekliğe sahip.

Kommagene Krallığı, dönemin iki büyük gücü Roma İmparatorluğu ve Pers İmparatorluğu arasında bir tampon bölgeymiş. Krallık, Doğu ve Batı’nın görkemli 2 kültüründen izler taşıyor. Ayrıca Nemrut Dağı’nda dünyanın en güzel gün batımlarından ve gün doğumlarından birine de tanıklık edebilirsin. Yani her şeyiyle unutulmaz macera. 

Nemrut Dağı’na Nasıl Gidilir? 

Nemrut Dağı, Adıyaman merkeze 86 kilometre mesafede yer alıyor. Kahta ilçesine ulaştıktan sonra günübirlik turlar düzenleyen araçları kullanabilirsin. Yalnız yol hayli virajlı ve tempolu bir tırmanışı kapsıyor. O yüzden uzun yoldan geliyorsan iyi bir plan yapmanda fayda var. Bu efsane dağ ile ilgili daha fazla bilgi almak istersen Nemrut Dağı: Doğu’da Gizemli Bir Macera içeriğimize de bakabilirsin. 

Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası: İslam Mimarisinin Başyapıtı

Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, 1985 yılında Unesco Dünya Mirası Listesi’ne dahil olan kültürel değerlerimizden biri. Sivas‘ta bulunan bu eser, İslam mimarisinin başyapıtlarından. 

Mengücek hükümdarı Ahmet Şah ve eşi Turan Melek’in yaptırdığı cami ve darüşşifa, 1229’da tamamlanmış. Anadolu’nun geleneksel taş işçiliğinin seçkin bir örneği olarak kabul ediliyor. Ahlatlı Hürremşah tarafından yapılan cami ve darüşşifa, bitişik olarak yapılmış. Ölçüleri 32×63 metre olan yapının taç kapıları, zengin taş işçilikleriyle ışıldıyor.

Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası’na Nasıl Gidilir? 

Sivas’ın Divriği ilçesinin Kale mahallesinde yer alan bu eşsiz yapıyı görmek için öncelikle Sivas’a ulaşman gerekiyor. Türkiye’nin dört bir yanından uçuşlar düzenleyen Pegasus ile Sivas‘a ekonomik ve güvenli şekilde uçabilirsin. Sivas’a ulaştıktan sonra ise bölgeye giden araçları kullanabilirsin. 

Çatalhöyük Neolitik Kenti: Tarihe Tutulan Işık, Türkiye’deki UNESCO Dünya Mirasları

Çatalhöyük, Neolitik Dönem’e ait eşi benzeri olmayan bir yerleşim bölgesi. 9 bin yıl önce kurulan bu kent, insanlığın geçmişine ışık tutan çok önemli bir arkeolojik lokasyon. Çumra Ovası’nda bulunan bu değerli  alan, 2012 yılından beri UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor.

Çatalhöyük Antik Kenti’nde yapılan kazı çalışmalarında bulunan veriler, topluluk içinde ekonomik ya da sosyal anlamda farklılaşmalar olmadığını gösteriyor. Ayrıca bulunan kilden yapılmış heykelcikler, duvar resimleri ve kabartmalar da derin bir sembolizmin varlığına işaret ediyor. Bu eşsiz antik kentten çıkan buluntuların boyutu, nüfusa dair veriler ve sanatsal-kültürel çalışmalar dünya çapında bir önem taşıyor. 

Çatalhöyük Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir? 

Çatalhöyük Antik Kenti’ne ulaşmanın en kolay yolu Konya‘ya uçmak. Konya’ya uçtuktan sonra ise Çatalhöyük Antik Kenti’nin bulunduğu Çumra ilçesine gitmen gerekiyor. Antik kent, Çumra’ya 13 kilometre uzaklıkta yer alıyor.   

Efes Antik Kenti: Antik Dünyanın Efsanesi, Türkiye’deki UNESCO Dünya Mirasları

Ephesos (Efes), antik dönemin en önemli merkezlerinden biri. Küçük Menderes Nehri’nin kenarına kurulan Efes, canlı bir liman konumundaydı. Çukuriçi Höyük, Ayasuluk Tepesi (Selçuk Kalesi, St. John Bazilikası, İsa Bey Hamamı, İsa Bey Cami), Efes Antik Kenti ve Meryem Ana Evi’nden oluşan 4 bileşenli alan, 2015 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde.

Bölge tarih öncesi dönemden sonra Helenistik, Roma, Doğu Roma, Anadolu Beylikleri ve Osmanlı dönemleri olmak üzere yaklaşık 3 bin yıl boyunca farklı uygarlıklara ev sahipliği yapmış. Efes; din, kentleşme ve mimarlık tarihine ışık tutan yapılarıyla ülkemizin en özel kültürel değerlerinden. 

Efes Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir? 

Efes Antik Kenti, İzmir’in Selçuk ilçesinde yer alıyor ve İzmir merkeze 80 kilometre uzaklıkta bulunuyor. İzmir’e ulaştıktan sonra Selçuk tarafına giden araçlarla bölgeye ulaşabilirsin. İzmir’e gitmek için ise ne yapman gerektiğini biliyorsun. 

Kapadokya ve Göreme Milli Parkı: Peribacalarına Doğru, Türkiye’deki UNESCO Dünya Mirasları

Kapadokya, Hasandağ ve Erciyes Dağı’nın püskürttüğü lavların çok uzun yıllar boyunca erozyona uğraması sonucunda benzersiz bir görünüme kavuşmuş. 1985 yılından beri UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan bu eşsiz coğrafya; Pers, Hitit, Bizans ve Selçuklu gibi farklı uygarlıklardan da izler taşıyor. 

Göreme Milli Parkı ve Kapadokya, peribacaları ve yeraltı şehirleri sayesinde dünya çapında bir üne sahip. Henüz bu nefes kesici güzellikteki bölgeyi görmediysen daha fazla vakit kaybetme deriz. 

Kapadokya’ya Nasıl Gidilir? 

Kapadokya, İç Anadolu Bölgesi’nin ortasında bulunan Nevşehir’de yer alıyor. Nevşehir’e ulaşmak için Pegasus’un ekonomik ve hızlı uçuşlarından yararlanabilirsin. Kayseri’ye uçtuktan sonra bölgeye ulaşmak ise hayli kolay. Kayseri’den kalkan araçlarla Kapadokya’ya gidebilirsin. 

Bu yazımızın da böylece sonuna geliyoruz, ama sen kültürel değerlerle ilgili başka bir şeyler okumak istersen Batı Avrupa’da UNESCO Onaylı 5 Tarihi Miras yazımız ile devam edebilirsin.