İçindekiler
- Bağ Bozumunun Mitolojideki Yeri: Dionysos’un Bereketi
- Bağ Bozumunda Ne Yapılır: Üzümlerin En Olgun Zamanı
- 1. Kapadokya Ürgüp Bağ Bozumu Festivali: Hititlere Kadar Uzanan Gelenek
- Kapadokya Ürgüp Bağ Bozumu Festivali Ne Zaman Yapılıyor?
- 2. Bozcaada Bağ Bozumu Festivali: Ege Havası Bir Başka
- Bozcaada Bağ Bozumu Festivali Ne Zaman Yapılıyor?
- 3. Denizli Çal Bağ Bozumu Şenlikleri: Bayram Tadında
- Denizli Çal Bağ Bozumu Şenlikleri Ne Zaman Yapılıyor?
- 4. Elazığ Bağ Bozumu Festivali: Öküzgözü’nün Vatanı
- Elazığ Bağ Bozumu Festivali Ne Zaman Yapılıyor?
- 5. İzmir Gökçealan Üzüm Festivali: Yerel Bir Kutlama
- Gökçealan Üzüm Festivali Ne Zaman Yapılıyor?
Türkiye’ nin bağ bozumu festivalleri, birbirinden eğlenceli rotalar sunuyor ve bu rotalarda oldukça keyifli bir sinerji meydana geliyor. Geçmişi tarih öncesi zamanlara kadar uzanan bağ bozumu, temellerini Yunan mitolojisinden alıyor ve bu özel hasat zamanları coşkulu bir şekilde kutlanıyor.
Bolluk ve bereketi simgeleyen, toprağa duyulan minneti ifade eden bu festivallere katılan gezginler ise unutulmayacak anlara tanıklık ediyorlar ve şehir hayatı içerisinde yaşayamayacakları türden bir deneyim yaşıyorlar.
Ayrıca bağların olduğu memleketlerde bağ bozumu demek, sonbahar geliyor demek. Tarihi oldukça eskiye dayanan bu geleneğin parçası olmak istersen sana harika sonbahar rotaları tavsiye edeceğiz ve seni Türkiye’deki bağ bozumu güzergahlarına doğru götüreceğiz.
Bağ Bozumunun Mitolojideki Yeri: Dionysos’un Bereketi
Dionysos, Yunan mitolojisinde yer alan 12 Olimpos tanrısından biri. Zeus ve Semele’nin oğlu olan Dionysos rivayete göre Titanlar tarafından kaçırılır ve küçük parçalara bölünür, ancak Dionysos’un büyükannesi Rhea bu parçaları birleştirerek Dionysos’u kurtarır.
Bu sebeple Dionysos’un iki kere doğduğuna inanılır ve ismi de buradan gelir. Dionysos “iki kere doğan” anlamına gelir. Sembolü asma ağacı olan Dionysos, aynı zamanda bağ bozumu tanrısı olarak kabul edilir. Yani bağ bozumu festivallerinin temeli Dionysos adına yapılan şenliklere dayanır.
Bağ bozumu festivallerinde o yılın hasatı toplanır, eğlenceler düzenlenir ve mutluluk sarmalı oluşturulur. Bir bağ bozumu zamanında havada bolca endorfin bulunur.
Bağ Bozumunda Ne Yapılır: Üzümlerin En Olgun Zamanı
Köklü bir geçmişe ve toprağa dair coşkulu bir anlama sahip bağ bozumu sadece üzüm toplamak anlamına gelmiyor. Bağ bozumu her kültürde farklı karşılama ve kutlama geleneklerine sahip. Ortak nokta ise umut ve bereket.
Bozuma hazır hale gelen üzümler için bağ bıçağı ya da bağ makası kullanılır ve kesilen üzüm salkımları küfelere doldurulur. Ardından üzümler salkımlarından ayıklanır ve potasyum nitratlı bir çözelti içine daldırılarak güneşte bekletilir. Sonrasında üretimin çeşitliliğine göre hazırlanırlar.
Bağ bozumları için günümüzde birçok festival düzenleniyor ve bağcılık kültürü gelişiyor. Bağ bozumunun tarihçesini ve bu dönemlerde neler yapıldığını anlattığımıza göre bir de bağ bozumu turu yapalım, nerede ne var bir bakalım.
1. Kapadokya Ürgüp Bağ Bozumu Festivali: Hititlere Kadar Uzanan Gelenek
Bağ bozumu turundaki ilk durak, doğal güzelliğiyle büyüleyen Kapadokya. Bölgedeki bağcılığın çok eski tarihlere uzandığı ve Hititlerle birlikte başladığı biliniyor. Kapadokya’da üzüm yetiştiriciliği Frig, Pers ve Helenistik dönemde de devam etmiş. Ürgüp’ün topraklarında yetişen özel Dimrit üzümünün ismini, mitolojideki toprak tanrısı Demeter’den aldığı bile söyleniyor.
Kapadokya’da yetişen üzüm tanelerinin özel olmasının sebebi ise bölgenin az yağış alması ve toprakların verimli olması. Bu topraklarda yetişen ürünlerin aroması kendine has. Öyle ki burada yetişen üzümlerin Osmanlı döneminde saray mutfağında da kullanıldığı biliniyor.
Kapadokya Ürgüp Bağ Bozumu Festivali Ne Zaman Yapılıyor?
Kapadokya Ürgüp Bağ Bozumu Festivali, üzümlerin olgunlaştığı eylül ayının ikinci haftası kutlanıyor. Kapadokya Ürgüp Bağbozumu Festivali, Ürgüp Belediyesi tarafından organize ediliyor ve bu festivale turizm kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, kaymakamlık ve çiftçiler destek veriyor.
Kapadokya’nın eşsiz Peribacalarına yakından bakmanın ve bu kültürel etkinliğe katılmanın en kolay yolu ise Pegasus’un avantajlı uçak bileti fırsatlarından yararlanarak Kayseri’ye uçmak. Kendini ayarla, festivali kaçırma.
2. Bozcaada Bağ Bozumu Festivali: Ege Havası Bir Başka
Türkiye’nin bağ bozumu festivalleri denilince akla ilk gelenlerden biri de Bozcaada Bağ Bozumu Festivali kuşkusuz. Göz alıcı manzaralara ve benzersiz bir dokuya sahip olan Bozcaada’da, bağ bozumu dönemlerinde farklı bir atmosfer mevcut.
Arnavut kaldırımlar, dar sokaklar, tertemiz bir deniz ve püfür püfür esen bir ada havası Bozcaada’da seni bekliyor. Adada yüzyıllardır süren bu geleneğin bir parçası olmak ve Ege’nin en leziz üzümlerinden yapılan ürünlerin tadına bakmak inanılmaz bir deneyim, bizden söylemesi.
Bozcaada Bağ Bozumu Festivali Ne Zaman Yapılıyor?
Bozcaada’nın kendisi kadar ünlü olan bağ bozumu festivali, eylülün ilk haftasının ardından kutlanıyor. Şenlik boyunca eski gelenekleri hatırlamak için etkinlikler düzenleniyor, yarışmalar yapılıyor. Bağcılar, işçiler, ziyaretçiler hep birlikte bağlara gidiyor, üzümler küfelere konuyor ve bu küfeler ada meydanına taşınıyor.
Bozcaada’ya gitmek her zaman çok keyifli, ama bağ bozumu döneminde ayrıca gitmeni öneririz. Emin ol, unutamayacağın türden bir deneyim olacak.
3. Denizli Çal Bağ Bozumu Şenlikleri: Bayram Tadında
Denizli’nin Çal ilçesinde yapılan bağ bozumu festivali uzun yıllardır devam ediyor. Üzüm üreticilerinin sezonun yorgunluğunu ve stresini attığı festivalde, katılımcılar da keyifli bir sosyo-kültürel etkinliğin parçası haline geliyor.
Türkiye’nin bağ bozumu festivalleri açısından ayrı bir öneme sahip olan Denizli Çal Bozumu Şenlikleri, Denizli halkına bayram tadında birkaç gün yaşatmayı amaç edinmiş bir etkinlik.
Denizli Çal Bağ Bozumu Şenlikleri Ne Zaman Yapılıyor?
Denizli Çal Bağ Bozumu Şenlikleri, her yıl eylül ayının ilk ya da ikinci haftasında düzenleniyor. Sanayi, ticaret ve turizmi ile oldukça gelişmiş şehirlerimizden biri olan Denizli’ye ulaşmak için Pegasus’un avantajlı uçuşlarından yararlanabilirsin.
4. Elazığ Bağ Bozumu Festivali: Öküzgözü’nün Vatanı
Su kaynakları ve verimli ovaları ile Anadolu’nun en eski yerleşim yerlerinden biri olan Elazığ, Öküzgözü adı verilen üzüm çeşidinin anavatanı konumunda. Trakya ve Ege bölgelerinde de yetişen Öküzgözü bu bölgedeki yerel bitkilerden sadece biri. Bölgedeki verimli topraklar düşünülünce Türkiye’nin en iri taneli Öküzgözü’nün Elazığ’da yetişmesine şaşırmamak gerekiyor.
Elazığ’daki bağ bozumu döneminde dağların eteklerine sinen üzüm kokusu, doğanın yüceliğini gösteriyor. Ayrıca belirtmekte fayda var: Elazığ’ın Aydıncık Köyü’nde Türkiye’nin en özel üzüm bağlarından biri yer alıyor. Aklında olsun.
Elazığ Bağ Bozumu Festivali Ne Zaman Yapılıyor?
Elazığ bağ bozumu festivali eylül ayının sonlarına doğru gerçekleşiyor. Festivale geldiğinde Buzluk Mağaralarını ziyaret edebilirsin, ellerinle üzüm toplayabilirsin ve hoşça vakit geçirdiğin bir deneyim yaşayabilirsin.
5. İzmir Gökçealan Üzüm Festivali: Yerel Bir Kutlama
İzmir’in Efes Antik Kenti ile ünlü ilçesi Selçuk’a bağlı Gökçealan’da yapılan üzüm festivalinin amacı, bölgeye özgü Osmanca üzümünü tanıtmak. Kültürel olduğu kadar tarım anlamında da önemli bir nokta olan Selçuk, yerel bir festival yaşamak isteyenler için ideal.
Gökçealan Üzüm Festivali Ne Zaman Yapılıyor?
Eylül ayının ikinci haftası düzenlenen festival, Selçuk Belediyesi öncülüğünde yapılıyor ve bölgenin tarımsal değerleri ön plana çıkarılıyor. Ülkemizin hemen her noktasından İzmir’e uçuş sağlayan Pegasus ile bölgeye hızlı ve konforlu bir şekilde ulaşabilir, keyifli anlara tanıklık edebilirsin.
Bağ bozumu turunun burada sonuna geliyoruz, ama sen okumaya devam etmek istersen Eylülde Gezilecek Yerler yazımıza da göz atabilir ve farklı maceralara doğru yola çıkabilirsin.
One Comment
Bozcaada
29 Aralık 2020 at 21:32Bence en güzel bağbozumu festivali Bozcaada’da.Bekliyoruz sizleri de bu yaz mutlaka.