İçindekiler
Tac Mahal’i bir gören, bir daha unutamıyor. Çok normal. 1631 yılında yapımına başlanıp 1652 yılında bitirilen, Dünyanın 7 Harikası’ndan biri olan bu yapı, her yıl milyonlarca turist çekerken hikayesiyle de burayı görme şansını elde etmiş gezginleri büyülüyor. Büyük bir aşkın mimari yansıması ile ortaya çıkan Tac Mahal, gün doğumunda pembemsi bir renge bürünürken güneş yükseldiğinde beyaz rengini alıyor. Ay ışığında ise altın gibi parlayan bu dünya harikası, içerisinde barındırdığı hikayelerle Hindistan gezisi planlayanların ilk sıraya koyması gereken bir rota. Burada göreceğin manzaraları hayatın boyunca unutamayacak, gelecekte bir daha karşılaşmak üzere Agra kenti ile sözleşeceksin.
Tac Mahal Nerede: Tac Mahal’e Nasıl Gidilir?
Tac Mahal, Hindistan’da Agra kentinin sınırları içerisine inşa edilmiş bir saray. Yamuna Nehri’nin kıyısında uzanan ve UNESCO Dünya Mirası listesinin en ön sıralarından yer kapmış olan bu eser, mimari alanda insan estetik algısının ne derece gelişebileceğini kanıtlayan örneklerden biri.
Hindistan’ın köşelerine yayılmış birçok eseri var ve Tac Mahal bunların en ünlüsü olma unvanına sahip. Bu dünya harikasını görmek istiyorsan Hindistan uçak bileti satın alarak Agra bölgesine ulaşmak için harekete geçirebilirsin. Ünlü İngiliz şair ve aristokrat gezgin Edward Lean’in deyimiyle devam ediyoruz:
İnsanlar ikiye ayrılır: Tac Mahal’i görenler ve görmeyenler.”
Hindistan Uçak Bileti Bul
Bir Aşk Uğruna Neler Yapılıyor: Tac Mahal’in Özellikleri
Ünlü Hint ozanı Rabindranath Tagore tarafından “Sonsuzluğun yüzünde bir gözyaşı damlası” olarak tanımlanan bu görkemli yapı, Babür İmparatoru Şah Cihan tarafından, eşi Ercümend Banu Begüm Mahal’in anısına yaptırılmış. Çok sevdiği eşinin ölümü, Şah Cihan’ın çok üzülmesine neden olmuş. Bu üzüntü de dünyanın en güzel yapılarından birini ortaya çıkarmış. Şahın eşi Mümtaz Mahal, bu eser sayesinde ölümsüzlüğe kavuşmuş.
Babür hükümdarı Şah Cihan, Tac Mahal’in tasarımı için dönemin en iyi mimarları, hattatları ve mühendisleri ile çalışmaya karar vermiş. Birçok ülkeden gelen işçilerin yanı sıra önemli Osmanlı hattatları da Agra şehrinde çalışmalara katılmış. Şah Cihan’ın büyük hayali, tam 22 yıllık yoğun ve özverili çalışma sonucunda tamamlanmış; ama maliyeti de bir o kadar yüksek olmuş. 75 metre yüksekliğindeki Tac Mahal, saf beyaz mermer ile inşa edilmiş ve toplamda 40 milyon rupiye mal olmuş. Dünyadaki anıt mezarlara bakıldığında Tac Mahal’in üzerine çıkan bir eser görmek pek mümkün değil.
Tac Mahal’in yapımında yaklaşık 20 bin kişi çalışmış. Tamamen saf beyaz mermerden tasarlanan bu yapının iç kısmı, birçok değerli taş ile süslenmiş. Hindistan’ın simgesinin değeri o kadar büyük ki üzerinden uçak geçmesi bile yasak. Hümayun Şah’ın anıt mezarından esinlenerek tasarlanmış Tac Mahal, yapının mermer renginin zarar görmemesi amacı ile tamamen aydınlatmasız olarak inşa edilmiş. Bu nedenle burayı ziyaret etmek için en uygun zamanlar sabahın erken saatleri. İçeriye hiçbir şekilde elektronik alet alınmadığını da belirtelim.
Romantik bir aşk hikayesinin mimari yansıması olan bu yapı, Türk, İslam, Hindu ve İran mimarisinden öğeler içeriyor. Altından kubbesi ile güneşli günlerde uzaktan bir masal sarayı gibi parlayan anıt mezar, duvarlarına gömülmüş zümrüt, yakut, pırlanta ve inci ile beraber Hindistan kültürünün en önemli yapılarından biri konumunda. Dünya üzerinde görüp görebileceğin en güzel yapılardan biri olan Tac Mahal, yılda 3 milyondan fazla gezgini kendine çekiyor. Dünyanın harikalarını keşfetmek için, Hindistan gezisi fikrini bir düşün deriz. Bu ülkenin her köşesinde ayrı bir gizem barınıyor.
Bu güzide yapının fiziksel özelliklerine gelelim. Tac Mahal’in 305 metreye 580 metre uzunluktaki dikdörtgen avlusu, özenle düzenlenmiş bir peyzaj mimarisine sahip. Avlu içerisindeki uzunlamasına tasarlanmış havuzlar, gezginlere ferah manzaralar sunuyor. Şah Cihan’ın ve ölen eşi Mümtaz Mahal’in anıt mezarları, sembolik bir şekilde iç mekanda görülebiliyor. Çiftin naaşlarının bulunduğu lahitler ise yapının alt katında saklanıyor.
Tac Mahal giriş ücreti için Hintlilerden 30 rupi, yabancılardan 750 rupi talep ediliyor. Ramazan Bayramı gibi dini bayramlarda ise buraya ücretsiz olarak girilebiliyor, ama aşırı kalabalığa hazırlıklı olmak lazım.
Bir Hint Masalı: Tac Mahal Efsaneleri
Dünyanın en görkemli yapısı, tabii ki birbirinden ilginç birçok efsaneye konu olmuş durumda. Kimisi gerçek, kimisi ise sadece abartılmış mitlerden ibaret.
Tac Mahal ile ilgili efsanelerden ilki, bu muazzam yapının inşaatında çalışan işçilerin kollarının kesilmiş, gözlerinin ise oyulmuş olması. Bu tür abartı hikayeler, dünya üzerindeki birçok önemli yapı hakkında söyleniyor olsa da çoğunluğu sadece abartıdan oluşuyor. Gerçekte ise yapım esnasında hiçbir işçinin kolları kesilmemiş ya da gözleri oyulmamış. Aksine tüm çalışanlar, dünyanın dört bir tarafından özel mektuplar ile getirilen işinde uzman kişilermiş ve haklarını fazlasıyla almışlar.
Tac Mahal’i yaptıran Şah Cihan, bu yapı için o kadar fazla para harcamış ki yoksullaşma nedeniyle ülkede çıkan iç karışıklıkların ardından oğulları tarafından tahttan indirilmiş. Ömrünün sonuna kadar da Tac Mahal manzaralı bir odada hapis tutulmuş.
14. çocuğunu doğururken ölen Mümtaz Mahal’in adına yaptırılan Tac Mahal, gün ışığı seviyelerine göre renk değiştiriyor. Efsanelere göre bu renk değişimleri, Mümtaz Mahal’in ruh halinin değişimlerine göre şekilleniyor; ama işin doğrusu, tabii ki gün ışığından kaynaklı renk kırılmalarından oluşuyor. Hindistan’ın başkenti Agra’da artan kirlilik sebebiyle yapının beyaz mermerleri de giderek renk canlılığını kaybediyor.
Tac Mahal efsanelerinden bir diğeri de yapının inşaatında kullanılan iskelenin sökülmesi hakkında. Hikayelere göre iskelenin sökülmesi hem çok zaman alacak hem de fazla masraf oluşturacakmış. Bunun için bir çözüm arayan Şah Cihan, en sonunda iskeleyi oluşturan taşları sökenlerin, o taşlara sahip olabileceği fermanını vermiş. İskele kısa sürece masraf yapılmadan sökülmüş.
Tac Mahal Hakkında İlginç Bilgiler
- İmparator Şah Cihan, bembeyaz Tac Mahal’in tam karşısına siyah mermerden yapılma bir örneğini inşa ettirmeyi planlıyormuş. Planını asla gerçekleştirememiş; çünkü Tac Mahal’in yüksek maliyeti, Şah Cihan’ı tahtından etmiş.
- Tac Mahal’e dört farklı açıdan baktığınızda da aynı şekli görürsünüz. Yapı, bu açıdan muazzam bir geometri bilgisi ile tasarlanmış.
- Tac Mahal’in mimarları, Osmanlı İmparatorluğu’ndan getirtilmiş. İstanbullu Mehmed Efendi ve yardımcısı Semerkandlı Muhammed Şerif, yapının mimarlığını yaparken hattat İstanbullu Settar Efendi, mermer üzerine oyulacak yazıları yazmış. Tuğraları ise Şirazlı Emanet Han çizmiş. Tac Mahal’in kubbesini yapan İsmail Efendi, Mimar Sinan’ın öğrencilerinden biriymiş.
- Dünyada yalnızca mermer kullanılarak yapılmış tek cami, Tac Mahal’in içerisinde bulunuyor.
- Tac Mahal’in 4 kilometre çevresinde motorlu taşıt kullanmak yasak. Hava kirliliğinin beyaz mermeri çok fazla etkilemesine karşı Hindistan devlet adamları böyle bir çözüm bulmuş.
- Tac Mahal’in inşaatında yaklaşık 1000 tane fil çalıştırılmış. Büyük taşların taşımasında kullanılan filler, yapım aşamasını oldukça hızlandırmış.
- 1857 yılında çıkan ayaklanmada, Taj Mahal’in duvarlarını süsleyen birçok değerli taş yağmalanmış.
