İçindekiler
- Türk Kahvaltı Kültürünün Tarihi: Nereden Çıktı Bu Zengin Kahvaltı?
- Bölgelere Göre Kahvaltı Sofralarını Ziyaret Zamanı
- Ege Kahvaltısı: Kahvaltıda Biraz Yeşilliğe Ne Dersin?
- Akdeniz Kahvaltısı: Baharat ve Reçellere Saygı Duruşu
- İç Anadolu Kahvaltısı: Hamur İşi Dünyasına Hoş Geldiniz
- Karadeniz Kahvaltısı: Bu Kahvaltıyı Yaylada Yapacaksın
- Doğu Anadolu Kahvaltısı: Geleneksel Peynirler Diyarı
- Güneydoğu Anadolu Kahvaltısı: Hem Gözü Hem Mideyi Doyuran Bir Lezzet
- Marmara Kahvaltısı: Seçenek ve Lezzet Bol
Kahvaltının mutlulukla bir ilgisi olduğu konusunda hem fikir misin bilmiyoruz, ama Türk kahvaltısının sınırları aşan bir ünü olduğunu hepimiz biliyoruz. İster sabah insanı ol ister akşam, güne başladığın an mutfaktan gelen kokuların peşinden gideceğine ise neredeyse emin gibiyiz.
Türk mutfak kültüründe önemli bir yere sahip olan geleneksel Türk kahvaltısını öğün olarak atlamak olmaz. Akşam yemeğini atlayabilirsin, ama kahvaltıyı… Gel, kahvaltıların olmazsa olmazı beyaz peyniri ve çayı birbirinden ayırma. Kalorisini unutup lezzetli hamur işlerine de şans vermeyi unutma.
Bu gelenekselleşmiş Türk kahvaltısı nasıl şekillenmiş diye merak ediyorsan biraz kahvaltı kültürünün oluşumundan ve tarihinden bahsedelim. Sonrasında ise bölgelere göre geleneksel Türk kahvaltısı duraklarını ziyaret edelim.
Türk Kahvaltı Kültürünün Tarihi: Nereden Çıktı Bu Zengin Kahvaltı?
Kahvaltı konusunda konuşmak için biraz kelimenin kökenine gitmek gerektiğini düşünüyoruz. Yani kahve ve altı kelimelerinin birleştirip oluşturduğu kahvaltının aslında “ Aç aç kahve mi içilir! Öncesinde bir şeyler yiyelim.” düşüncesiyle gelişip bu kadar çeşitlenmesi inanılmaz.
Osmanlıda kahve tüketiminin artmasıyla birlikte kahveden önce çorba içilir ya da peynir, reçel gibi mideyi rahatlatmak için küçük atıştırmalıklar yenirmiş. 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında ise kahvaltı, Osmanlı kültüründe bir öğün olarak yer almaya başlamış. Sarayda bal, kaymak, reçel, yumurta gibi yiyecekler tüketilirken halk daha çok çorba, kavun, yoğurt yemeyi tercih etmiş.
Ülkemizin her bölgesi ayrı bir zenginlik olduğu için kahvaltı da farklı bölgelerde farklı eklemelerle karşılık bulmuş elbette. Yöresel ekmek ve peynir çeşitleri ile farklı kahvaltılık tariflerinin yanı sıra uzun uzun yapılan muhabbetlerin eşlik ettiği Türk kahvaltı sofraları bu kültürel mozaikle harmanlanmış.
Evet, Türk Kahvaltı kültürü bölgeden bölgeye lezzetli farklılıklar gösteriyor. Haydi gel, 20. yüzyıldan beri hayatımızda olan bu geleneksel kahvaltı için bölgelere göre kahvaltı sofrası rotaları oluşturalım.
Bölgelere Göre Kahvaltı Sofralarını Ziyaret Zamanı
Geleneksel Türk kahvaltısı denildiğinde aklına neler geliyor? Beyaz peynir, siyah zeytin, ince belli bardakta demli sıcak bir Türk çayı, sucuklu yumurta, menemen, kızarmış ekmek… Tamam, bunlar kahvaltımızın temel ögeleri olabilir. Peki, bitti mi? Hayır! Klasik kahvaltının içerisinde yer alan şeylere farklı bölgeleri ziyaret edip yeni lezzetler ekleme zamanı! Gel, bölge bölge kahvaltı çeşitlerini inceleyelim.
Ege Kahvaltısı: Kahvaltıda Biraz Yeşilliğe Ne Dersin?
Ege Bölgesi yeşillik denince ilk akla gelen yerlerden. Sebze konusunda hayli cömert olan coğrafyanın halkı da yeşilliksiz kahvaltı yapmayı çok sevmiyor. Otlu gözlemeleri, kahvaltı tabağında hayli yer kaplayan maydonuzu, rokası, semizotu…
Eğer bir Ege kahvaltısı yapıyorsan zeytinyağının peynir ve zeytine cömert dokunuşlarını görebilirsin. Lezzetli bir zeytinyağının içerisinde kekik, pul biber ve tuzun ekmek banılması için hazır olda beklediğini de söyleyelim. Kızarmış ekmeğin zeytin yağı ile buluşması ise bambaşka bir lezzet karması.
Domates, biber ve salatalık da bu sofranın vazgeçilmez üyeleri. Ege’nin neredeyse bitki örtüsü olan zeytin ağaçlarından toplanan çeşit çeşit zeytinleri de sofrada mutlaka göreceksin. İzmir kahvaltılarının olmazsa olmazı boyozu da unutmamak lazım. “Boyoz nedir?” diye soracak olursan İzmirliler bu soruyu duymadan cevap verelim. Çıtır çıtır, yağlı ve mayasız lezzetli bir poğaça olarak tanımlayalım. Denemediysen mutlaka tadına bak. Yanında eşlikçisi haşlanmış yumurtayı da unutma! İzmir tulum peynirini ise tabağından eksik etme deriz.
Bu kadar boyoz dedik, İzmir kahvaltısı dedik. Bu bölgeyi ziyaret etmek istersen İzmir ucuz uçak biletini aşağı bırakalım o halde!
İzmir Uçak Bileti Ara
Akdeniz Kahvaltısı: Baharat ve Reçellere Saygı Duruşu
Akdeniz deyince sıcacık kumlar, hafif esintiler, güzel yaz akşamları ve antik kentler aklında canlandıysa hemen yanına lezzetli kahvaltıları da eklemek isteriz. Gerçekten çok emek verilen ve lezzetli yöresel bir kahvaltıları var.
Akdeniz kahvaltısının tuzlu yıldızları şu şekilde: Kahvaltılık tuzlu yoğurt, kaytaz böreği, cevizli nar ekşili kırma zeytin, farklı zeytin çeşitleri, sürk peyniri (taze çökeleğin zeytinyağı ve çeşitli baharatlarla zenginleştirilmiş hali), zahterli ekmek…
Akdeniz kahvaltısının tatlı yıldızları ise tabii ki reçellerden bir geçit töreni: Turunç, ceviz, patlıcan, bergamot, karpuz, yeşil incir ve nar reçeli, Akdeniz kahvaltısının vazgeçilmezi.
Kahvaltın için bir reçel yolculuğu yapmak istersen ucuz Antalya uçak biletini aşağı bırakıyoruz.
Antalya Uçak Bileti Ara
İç Anadolu Kahvaltısı: Hamur İşi Dünyasına Hoş Geldiniz
Haşhaşlı cevizli çörek, kete, bazlama, çi börek (Evet, çi. Eskişehir’e gidersen çi diyerek ekstra turist puanı kazanabilirsin ve arkadaşlarına “O çiğ değil yalnız!” diyerek bilgini gösterebilirsin.) ve nice yöresel hamur işi. İç Anadolu hamur işinin kahvaltıda yeri ayrı. Damakta şölen yaratan bu karbonhidratların yanına güzel bir çemen ve dumanı üstünde bir çayın eşlik etmesine izin vermeni öneriyoruz.
Simit konusunda hassas olan ve hamur işlerine ek zengin kahvaltısıyla aklımızı alan Ankara’ya gitmek istersen ucuz Ankara uçak biletin aşağıda. Dilersen sonrasında hızlı trenle Eskişehir’e geçip bir çi börek de yiyebilirsin. Afiyet olsun!
Ankara Uçak Bileti Ara
Karadeniz Kahvaltısı: Bu Kahvaltıyı Yaylada Yapacaksın
Mis gibi tereyağı, çıtır çıtır mısır ekmeği, bir çatalla göğe doğru uzayan muhlaması, kavutu, kayganası ve taptaze Karadeniz çayı ile mis gibi bir havada güne başlamak ister misin? Karadeniz kahvaltısının yıldızları saydığımız yiyeceklerle sınırlı değil elbette, ancak biraz gizemi kalsın istiyoruz. Zaten bu kahvaltıyı Karadeniz yaylalarında yapmazsan aynı keyfi alamazsın, bizden söylemesi.
Lezzet dolu bir kahvaltı, yemyeşil bir manzara ve oksijen deposu duraklara ulaşmak için sana ucuz Trabzon uçak bileti bırakıyoruz.
Trabzon Uçak Bileti Ara
Doğu Anadolu Kahvaltısı: Geleneksel Peynirler Diyarı
Doğu Anadolu’nun kadim coğrafyası bize lezzetli kahvaltılıklar sunmaktan da geri durmamış. Neredeyse her şehrinin farklı bir geleneksel ürünü var. Özellikle peynir konusunda çok fazla seçenek mevcut. Meşhur Van otlu peyniri, Kars kaşarı, Erzincan tulum peyniri, murtuğa (tereyağı, un ve yumurtadan oluşan bir lezzet), kuru cacık, kavurmalı yumurta, süt kaymağı, ballı tahin, Van çöreği, Bitlis Karakovan balı ağız sulandırmaya yeter de artar bile.
Kahvaltı konusunda marka olan ilimiz Van’a gidersen muhteşem bir Doğu Anadolu kahvaltısı yapabilirsin. Çoğu ürün zaten Van ile özdeşleşmiş. Herhangi bir şehirdeki Van kahvaltısı tabelalarını görmezden gel, çünkü senin için aşağıya ucuz Van uçak bileti bıraktık!
Van Uçak Bileti
Güneydoğu Anadolu Kahvaltısı: Hem Gözü Hem Mideyi Doyuran Bir Lezzet
Bir Güneydoğu Anadolu kahvaltısında doymamak imkansız. Diyarbakır örgü peyniri, beyran çorbası, nohut dürüm, kuru domates, kuru biber, ciğer kavurma, Diyarbakır çöreği (mahlep ve tereyağından yapılıyor.), katmer… Kalanını senin hayal gücüne bırakıyoruz. Hayal gücünle dolduramayacağın sofra için yapman gereken de minik bir Güneydoğu Anadolu gezisine çıkmak. Dilersen Mardin’den başlayabilirsin.
Mardin Uçak Bileti Ara
Marmara Kahvaltısı: Seçenek ve Lezzet Bol
Trakya’nın güzel peyniri ve ekşimikli biberi, Bursa Gemlik’in zeytini, İstanbul’un simidi, Çanakkale Ezine’nin beyaz peyniri ve sulu domatesleri bir araya geldi mi ortaya lezzetli bir kahvaltı sofrası çıkacağına eminiz. Marmara’da meşhur yiyecekler bunlar, ama sadece bunlar yok. Çünkü buradaki kahvaltılarda genelde yok yok.
Özellikle İstanbul’da hafta sonları dışarıda kahvaltı yapmak bir trend diyebiliriz. Arnavutköy’de Boğaz manzaralı kahvaltılar, Beşiktaş kahvaltıcılar sokağında pofuduk pişilerin el yaktığı kahvaltılar, belediyenin diğer mekanlara göre nispeten ucuz olan sosyal tesislerinde kalabalık kahvaltılar, nereye gitseniz bulacağınız serpme kahvaltılar ve son zamanların popüler durakları bakery’ler… İstanbul’daki bakery dükkanlarını daha önce yazmıştık. Bir kahvaltını da böyle değerlendirmek istersen İstanbul Avrupa Yakasının En İyi Bakery Dükkanları ve İstanbul Anadolu Yakasının En İyi Bakery Dükkanları yazılarımızı okuyabilirsin.
İster envai çeşit kahvaltıcının kapısında sıraya gir ister vapurda Boğaz keyfi yaparken bir simit, bir çay, bir de peynir ye… Biz buraya ucuz İstanbul uçak biletini ucuz İstanbul uçak biletini bırakıyoruz, seçim senin!
İstanbul Uçak Bileti Ara
Bu öneri ile yazımızın sonuna geliyoruz, ancak okumaya devam etmek istiyorsan Bir Bilet İki Şehir: Kapadokya Gezisi ve Elazığ Gurme Turu yazımıza geçebilirsin.